Wat is vochtigheid?
Een overzicht van vocht in zijn verschillende vormen en het effect ervan op het menselijk lichaam
Indoor Air Quality
Op het hoogtepunt van de zomermaanden is het niet ongewoon om mensen te horen zeggen: "de luchtvochtigheid is erg hoog!", waarmee ze verwijzen naar een zekere mate van ongemak naast de hitte. Dit komt vaak voor in kustgebieden. Ondanks het feit dat dit een veelgebruikte term is, hebben maar weinigen een duidelijk en beknopt begrip van vochtigheid en de vele vormen die het aanneemt.
Klassen van vochtigheid
Kort gezegd verwijst vochtigheid naar waterdamp die in de lucht hangt. In de HVAC-industrie zijn er drie afzonderlijke vochtigheidsmetingen en terminologieën om verschillende concepten uit te drukken, die hieronder worden samengevat:
Absolute vochtigheid
duidt de massa waterdamp per volume-eenheid lucht aan. Het wordt gemeten met behulp van apparaten die hygrometers worden genoemd. Absolute vochtigheid is een waarde die verandert met het klimaat en de geografie. Het neemt af als men van de evenaar naar de polen gaat en van kustgebieden naar het binnenland en hooglanden.
Specifieke vochtigheid
is een eenvoudige verhouding tussen de massa waterdamp en de totale massa lucht. Het wordt meestal gebruikt om aan te geven hoeveel gram waterdamp er in 1 kg lucht zit. In de psychrometrische grafiek hieronder geven de cijfers links de specifieke vochtigheid aan.
Relatieve vochtigheid
is een verhouding, uitgedrukt in procenten, van de hoeveelheid aanwezig vocht in de lucht ten opzichte van de hoeveelheid die de lucht zou kunnen bevatten bij een bepaalde temperatuur. 100% relatieve vochtigheid betekent dat de lucht volledig verzadigd is met water en geen waterdamp meer kan bevatten, wat betekent dat elke extra waterdamp die aan de lucht wordt toegevoegd condenseert in vloeibare vorm of in de lucht hangt in de vorm van mist. Op basis hiervan kan ook gezegd worden dat de kans op neerslag groter is wanneer de relatieve luchtvochtigheid hoog is. De waarde die soms wordt uitgedrukt als vochtigheid in weersvoorspellingen is de relatieve vochtigheid. In tegenstelling tot de specifieke en absolute vochtigheid kunnen mensen de relatieve vochtigheid voelen, wat een directe invloed heeft op hun comfort.
In de psychrometrische grafiek hierboven geven de cijfers onderaan de drogeboltemperatuur weer, terwijl de cijfers links de specifieke vochtigheid en de regels relatieve vochtigheid weergeven. Zoals de grafiek laat zien, zal het constant houden van de specifieke vochtigheid (de massa waterdamp in de lucht) leiden tot een daling van de relatieve vochtigheid en een stijging van de temperatuur. Zoals hierboven vermeld, neemt de hoeveelheid damp die door lucht kan worden vastgehouden toe met stijgende temperatuur.
De bovenstaande figuur laat ook zien dat dezelfde hoeveelheid waterdamp verschillende relatieve vochtigheidswaarden produceert in dezelfde ruimte bij verschillende temperaturen.
100% relatieve vochtigheid
52% relatieve luchtvochtigheid
28% relatieve luchtvochtigheid
Het effect van vochtigheid op het menselijk lichaam
Zowel een hoge als een lage luchtvochtigheid hebben een ongunstig effect op het welzijn van de mens. Het wordt algemeen aangenomen dat ideale omstandigheden voor de gezondheid en het comfort van mensen bestaan uit temperaturen tussen 20-25 graden Celsius en een relatieve vochtigheid tussen 40-60% - omstandigheden buiten dit bereik zouden schadelijk zijn.
Het menselijk lichaam is in staat om warmte reflexmatig af te voeren door te zweten als de temperatuur stijgt. Zweet dat uit de poriën in het lichaam komt, verdampt en vermengt zich met de lucht. Het onttrekt warmte aan het menselijk lichaam terwijl het verdampt, waardoor we afkoelen. Tijdens de zomermaanden, vooral in kustgebieden, omdat de relatieve vochtigheid hoog is, bevat de lucht al genoeg waterdamp dat het moeilijk wordt om die nog vast te houden. Het zweet dat het menselijk lichaam afgeeft om af te koelen, verdampt langzamer dan nodig of verdampt helemaal niet. De warmte die niet kan worden afgevoerd, verhoogt de temperatuur die door het menselijk lichaam wordt waargenomen.
Een hoge luchtvochtigheid draagt niet alleen bij aan algemeen ongemak, maar kan ook ziekten veroorzaken zoals astma, hartfalen, natriumverlies en andere aandoeningen. Het is belangrijk om te onthouden dat een lage luchtvochtigheid ook ongunstige effecten heeft op het menselijk leven. Het lage vochtgehalte van de lucht, de specifieke vochtigheid en het koude weer kunnen leiden tot een droge atmosfeer. Het is bekend dat droge lucht uitdroging van de huid, aandoeningen aan de luchtwegen, neusbloedingen en vele andere aandoeningen veroorzaakt.
Wees je bewust
Daarom dringt Systemair er bij iedereen op aan om zich bewust te zijn van vochtigheidscontrole en de cruciale rol ervan bij het creëren van een gezond en comfortabel binnenklimaat.