-
)
Wat is luchtvochtigheid eigenlijk?
Het is niet de hitte maar de luchtvochtigheid
Gezond binnenklimaat
Vooral in de zomermaanden horen we vaak dat de luchtvochtigheid erg hoog is, met name in de kustgebieden. Maar wat betekent dit eigenlijk en welke invloed heeft de luchtvochtigheid op ons welbevinden?
Wat betekent luchtvochtigheid?
Luchtvochtigheid is de term die wordt gebruikt voor waterdamp opgenomen in de lucht. Er zijn drie afzonderlijke luchtvochtigheidsmetingen in de HVAC-industrie (of terminologie) die verschillende concepten aanduiden:
Absolute luchtvochtigheid
geeft de hoeveelheid waterdamp per luchtvolume aan. Dit wordt gemeten met behulp van apparaten genaamd hygrometers. Absolute luchtvochtigheid is een waarde die verandert met het klimaat en de geografie. Daarom neemt absolute luchtvochtigheid af naarmate men van de evenaar naar de polen gaat, en van kustgebieden naar gebieden in het binnenland en het hoogland.
Specifieke luchtvochtigheid
staat voor de verhouding van de massa waterdamp in de lucht tot de totale luchtmassa. Met andere woorden; het is een eenvoudige mengverhouding. Het wordt over het algemeen gebruikt om aan te geven hoeveel gram waterdamp in 1 kg lucht zit. De hiernaast getoonde psychrometrische grafiek geven links de cijfers een specifieke luchtvochtigheid aan.
Relatieve luchtvochtigheid
is een verhouding van de hoeveelheid aanwezige luchtvochtigheid ten opzichte van de hoeveelheid de de lucht bij een temperatuur kan bevatten. Dit wordt uitgedrukt in procenten. 100% relatieve luchtvochtigheid betekent dat de lucht volledig verzadigd is met water en dat deze geen waterdamp meer kan vasthouden. Dat wil zeggen, meer waterdamp toegevoegd aan de lucht condenseert in vloeibare vorm of wordt in de vorm van mist in de lucht opgenomen. Op basis hiervan kan ook worden gezegd dat de kans op regenval hoger is bij relatiefhoge luchtvochtigheid. De waarde die soms wordt uitgedrukt als vochtigheid in weersvoorspellingen, is in feite relatieve luchtvochtigheid. In tegenstelling tot specifieke en absolute luchtvochtigheid, kunnen mensen relatieve luchtvochtigheid waarnemen, wat rechtstreeks van invloed is op ons welbevinden.
In de psychrometrische grafiek hierboven staan de getallen aan de onderkant voor droge boltemperatuur, terwijl de cijfers links specifieke luchtvochtigheid en de relatieve luchtvochtigheid van de blauwe lijnen weergeven. Zoals gemakkelijk te zien is op de kaart, blijft de relatieve luchtvochtigheid, d.w.z. de massa waterdamp in de lucht constant, de relatieve luchtvochtigheid dalen als de temperatuur stijgt. Dit komt omdat, zoals hierboven vermeld, de hoeveelheid damp die kan worden vastgehouden door lucht toeneemt bij stijgende temperatuur. De afbeelding toont ook dat dezelfde hoeveelheid waterdamp verschillende relatieve luchtvochtigheidswaarden produceert in dezelfde ruimte bij verschillende temperaturen.
100% relatieve luchtvochtigheid
52% relatieve luchtvochtigheid
28% relatieve luchtvochtigheid
)
Invloed luchtvochtigheid op ons welbevinden
Nu duidelijk is wat luchtvochtigheid is, is het goed om te weten wat het effect van luchtvochtigheid op het menselijk welbevinden is. Zowel een hoge als lage luchtvochtigheid hebben negatief effect op ons gevoel van comfortabel leven en daarmee ons welbevinden. Een temperatuur tussen 20 °C en 25 °C en relatieve luchtvochtigheid tussen 40% en 60% wordt beschouwd als goede omstandigheden voor mensen om comfortabel te leven. Ons gevoel van welbevinden wordt negatief beïnvloed in luchtomstandigheden die buiten deze normen vallen.
Als de temperatuur stijgt heeft het menselijk lichaam de reflex tot zweten. Dit zweet verdampt en vermengt zich met de lucht. Terwijl dit verdampt verdwijnt de warmte uit het lichaam, waardoor we afkoelen. Omdat de relatieve luchtvochtigheid in met name kustgebieden hoog is, houdt de lucht al voldoende waterdamp vast. Zweet verdampt daardoor langzamer dan nodig is of zelfs helemaal niet. Hierdoor kan hitte niet worden afgevoerd en stijgt de temperatuur die door ons mensen wordt waargenomen.
Niettemin heeft niet alleen een hoge luchtvochtigheid, maar ook een lage luchtvochtigheid ongunstige effecten op het ons leven. De lage luchtvochtigheidsgraad die kan worden vastgehouden door de lucht (specifieke vochtigheid) bij koud weer kan leiden tot droge atmosferische omstandigheden. Het is bekend dat droge lucht een droge huid, ademhalingsproblemen, bloedneuzen en vele andere aandoeningen veroorzaakt.